معرفی جعفر شهری

جعفر شهری (یا شهری‌باف) (۱۲۹۳؛ تهران – آذر ۱۳۷۸؛ تهران) تهران‌شناس؛ داستان‌نویس.

از نوجوانی حرفه‌های فراوانی را آزمود و زندگی سختی را گذراند. به لحاظ آشنایی گسترده‌اش با زندگی عامه‌ی مردم خصوصاً در تهران و همچنین اطلاعات وسیعش از آداب و رسوم و فولکلور آنان از شهرتی بسزا برخوردار است و زمینه‌ی اصلی همه‌ی آثار داستانی او نیز شناساندن همین مقولات است. این موضوع گرچه در اغلب موارد سبب سستی ساختمان داستان‌های او شده لیکن آن‌ها را شیرین و خواندنی کرده است، ضمن آنکه همین خصوصیات که در داستان‌ها ناموجه می‌نماید به سفرنامه‌های او حلاوت و جذابیتی خاص داده است.

علاوه بر آنچه گفته شد خاطره‌گویی‌های بسیار، استفاده از مثل‌ها و ترانه‌های عامیانه، استفاده‌ی نسبتاً صحیح از زبان عامیانه در گفتگوها، و صراحت لهجه از ویژگی‌های بارز آثار اوست. در ۱۳۷۴ قلم زرین «جایزه‌ی ادبی گردون» را به خاطر یک عمر تلاش فرهنگی دریافت کرد.

رمان: شکر تلخ (۱۳۴۷).

مجموعه داستان: انسیه خانوم (۱۳۴۹؛ چهار داستان، به انضمام خودزندگی‌نامه‌ی منظومی با عنوان «بیوگرافی من»).

خودزندگی‌نامه: گزنه (۱۳۵۲؛ در این اثر شیرین و خواندنی، بسیاری از عناصر و شخصیت‌های شکر تلخ را که برگرفته از زندگی نویسنده است می‌توان بازیافت).

سفرنامه‌ها: حاجی در فرنگ (سفرنامه‌ی مطایبه‌آمیزی در شرح سفر مؤلّف به فرنگ)؛ حاجی دوباره (۱۳۵۶؛ سفرنامه‌ی مطایبه‌آمیزی در شرح سفر مجدد مؤلّف به خانه‌ی خدا).

و چند اثر دیگر که مشهورترین آن‌ها تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم (شش جلد) و طهران قدیم (پنج جلد) است.

منبع: فرهنگ ادبیات فارسی / نوشته‌ی محمد شریفی / ویراسته‌ی محمدرضا جعفری / انتشارات معین / چاپ دوم 1387