تاریخ هرات

معرفی کتاب تاریخ هرات

کهن ترین کتاب باقی مانده درباره شهر هرات محتملاً از ابونصر (ابوالنظر) ثقة الدين عبدالرحمن بن عبدالجبار بن عثمان بن منصور نامی هروی (۵۴۶-۴۷۲) مورخ، محدّث و عالم هروی. سیفی هروی در تاریخ نامۀ هرات، عنوان کتاب فامی را نیز تاریخ نامه هرات آورده است. اما از آنجایی که منابع کهن از جمله طبقات الشافعية الكبرى از سبکی، معجم الادباء ياقوت حموی و الوافي بالوفيات صفدی همه جا عنوان تاریخ هرات را برای کتاب نامی ذکر کرده اند، همین عنوان درست است. چنانچه از منقولات مؤلفان آثار ذکر شده از تاریخ هرات فامی به خوبی پیداست اصل این کتاب به عربی بوده، ولی به تازگی با کشف و انتشار سه بخش از ترجمه فارسی قدیمی آن دست کم محتوای با بهایی از آن آشکار شده است. تاريخ تألیف کتاب دقیقاً دانسته نیست. اما از آنجایی که مؤلف در باب پنجم («حادثه های نادر که به هرات بوده است») به سال ۵۲۱ اشاره می کند و در جای دیگر ضمن ذکر نام سلطان سنجر سلجوقی (حکومت : ۵۱۱-۵۵۲) دوام عمر او را طلب می کند، وی کتابش را باید در خلال نیمه نخست قرن ششم هجری و میان سالهای ۵۲۱ و ۵۵۲ نوشته باشد.

منبع: فرهنگ آثار ایرانی ـ اسلامی (جلد دوم)