معرفی کتاب برهان قاطع
برهان قاطع (تأليف: ۱۰۶۲ قمری) لغت‌نامه‌ای است از «برهان خلف تبریزی». مشتمل است بر یک دیباچه در نه «فایده» و ۲۹ «گفتار»، «گفتار»ها که متن فرهنگ است و بر مبنای ترتیب الفبا تنظیم شده. هر کدام به چند «بیان» تقسیم شده است. در دیباچه‌ی کتاب مطالب دستوری مفیدی آمده و متن فرهنگ به احصاء علی‌اصغر حکمت دربرگیرنده‌ی 20211 و به شمارش محمد معین 20149 لغت و کنایه و اصطلاح و استعاره‌ی مستعمل در زبان فارسی است.
به رغم ایرادها و نقایصی که دارد (از جمله نداشتن شواهد شعری و اشکال در ریشه‌شناسی) از معروف‌ترین و مفیدترین فرهنگ‌های فارسی است.
اول بار در ۱۸۱۸ میلادی به صورت انتقادی و در هیأتی نفیس در کلکته، و از آن پس بارها چاپ شد که از جمله آن‌ها در ۱۸۳۴ (=۱۲۵۰ قمری) در کلکته است. در ۱۳۳۶ و ۱۳۴۱ شمسی به کوشش محمد عباسی در دو جلد در تهران انتشارات یافت. منزه‌ترین و علمی‌ترین چاپ آن متعلق به محمد معین است که از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۵ در چهار مجلد منتشر شد (در ۱۳۴۳ یک جلد تعليقات نیز بدان افزوده شد) و مقدمه‌ای انتقادی و بسیار مفید دارد. بر این فرهنگ نقدها و حواشی بسیار نوشته‌اند.
از زندگی مؤلف آن محمدحسین ابن خلف تبریزی متخلص به «برهان» اطلاعی در دست نیست جز این‌که در سده‌ی یازدهم قمری و در هند می‌زیست و برهان قاطع را به نام سلطان عبدالله قطب شاه در حیدرآباد دکن تألیف کرد.
منبع: فرهنگ ادبیات فارسی / نوشته‌ی محمد شریفی / ویراسته‌ی محمدرضا جعفری / انتشارات معین / چاپ دوم 1387
محصولات مرتبط
همچنین ممکن است دوست داشته باشید…
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.